شرکت توزیع نیروی برق استان لرستان

محاسبه‌ آسان صورت حساب مصرف برق خانگی

محاسبه‌ آسان صورت حساب مصرف برق تجاری

محاسبه صورت حساب مصرف برق

روش محاسبه قبض برق

آشنایی با کنتور های تک زمانه و سه زمانه.
اگر می خواهید بدانید که چرا در بعضی مواقع در قبض برق منزل یا محل کارتان با ارقام نجومی و سرسام آور روبرو می شوید، این مطلب را بخوانید. نحوه محاسبه قبض برق طبق فرمول خاصی حساب می شود که برای این منظور باید ابتدا با چند مفهوم آشنا شویم.

کیلو وات ساعت
یک قبض برق بردارید و ارقام روی آن را به دقت نگاه کنید، همانطور که می بینید روی قبض برق زیاد با واژه کیلو وات ساعت برخورد خواهید کرد. یک کیلو وات ساعت (kwh) در واقع مقدار مصرف یک وسیله برقی ۱۰۰۰ واتی در مدت زمان یک ساعت است. مثلاً اگر ما ۱۰ عدد لامپ ۱۰۰ وات رشته ای را به مدت یک ساعت روشن کنیم، یعنی یک کیلو وات ساعت برق مصرف کرده ایم و در این صورت کنتور برق یک شماره می اندازد. یا اینکه اگر یک کولر گازی ۲۰۰۰ وات را نیم ساعت روشن کنیم، یعنی یک کیلو وات ساعت برق مصرف کرده ایم . پس هر شماره ای که کنتور می اندازد، یعنی یک کیلو وات ساعت برق مصرف شده است.

همان طور که در تصویر بالا می بینید، در کنتورهای برق قدیمی، مقدار کیلو وات ساعت مصرفی به صورت یکسری اعداد روی کنتور نشان داده می شود و یک صفحه نقره ای گردان در داخل کنتور هست که به ازای هر ۳۷۵ دوری که میزند، یعنی شما یک کیلو وات ساعت برق مصرف کرده اید.

محاسبه قبض برق برای کنتورهای تک زمانه

اصطلاحاً به کنتورهای قدیمی که تصویر آنها را در بالا مشاهده کردید، کنتورهای تک زمانه می گویند. به این خاطر به آن تک زمانه گفته می شود چون در آنها هیچ زمان سنجی تعبیه نشده است و برق مصرفی در هر ساعتی از شبانه روز که مصرف شده باشد قابل تفکیک نیست. یعنی این کنتورها نمی توانند بفهمند که برق مصرف شده در ساعت های اوج بار بوده یا ساعت های کم باری. پس اگر کنتور برق شما از مدلهای قدیمی ست. تمام مصرف برق شما به صورت میان باری محاسبه خواهد شد. به قبض زیر نگاه کنید. و مقدار کیلو وات ساعت مصرفی را روی آن پیدا کنید (مصرف کل دوره). این قبض برای یک کنتور تک زمانه صادر شده است. برای بهتر دیده شدن تصاویر روی آنها کلیک کنید.

همان طور که در قبض برق بالا مشاهده می کنید، مصرف کل دوره طی 58 روز، 524 کیلو وات ساعت (kwh) بوده است. پس ما باید عدد 524 را بر 58 تقسیم کنیم و مقدار به دست آمده را در ۳۰ (تعداد روزهای ماه) ضرب کنیم تا متوسط مصرف ۳۰ روزه به دست آید. اگر ما این محاسبات را برای قبض بالا انجام دهیم، رقم به دست آمده 271.03 کیلو وات ساعت (در یک ماه) خواهد بود. آنگاه به جدولی که در میانه قبض بالاست نگاه کنید. این جدول را در پایین زوم کرده ایم تا بهتر ببینید.

جدول بالا، جدول محاسبه پلکانی در پله های مصرف ۳۰ روزه است. یعنی طبق تصمیمی که بعد از یارانه ای شدن اتخاذ شد، کسانی که بیشتر برق مصرف کنند باید طبق جدول بالا هزینه چند برابری پرداخت کنند. برای مثال در سطر اول جدول نوشته شده اگر در یک بازه ۳۰ روزه، بین صفر تا ۱۰۰ کیلو وات ساعت مصرف کنید، نرخ هر کیلو وات ساعت برای شما 450 ریال خواهد بود.

حتماً با خود می گویید چقدر خوب که هزینه برق مصرفی یک لامپ ۱۰۰ وات رشته ای در ۱۰ ساعت روشن بودن - که جمعاً می شود یک کیلو وات ساعت - فقط 45 تا تک تومانی ست!!! ولی متاسفانه این جدول هنوز ادامه دارد. حالا به سطر های پایین تر این جدول نگاه بیندازید. همان طور که در سطر دوم این جدول مشاهده می کنید، اگر مازاد بر ۱۰۰ کیلو وات ساعت مصرف کرده باشید. هر کیلو وات ساعت مازاد برای شما 525 ریال محاسبه خواهد شد. و در سطر سوم می بینید که اگر مازاد بر ۲۰۰ کیلو وات ساعت مصرف کرده باشید، هزینه هر کیلو وات ساعت مازاد 1125 ریال خواهد بود که به نسبت سطر اول بیش از ۲ برابر شده است.

حالا برمی گردیم سراغ قبض اولی که قرار بود هزینه برق آن را حساب کنیم. همان طور که می بینید در این قبض ما 524 کیلو وات ساعت برق مصرف کرده ایم. که چون در طی 58 روز مصرف شده است. پس تعرفه ما طبق سطر اول جدول پلکانی حساب می شود. یعنی باید صدکیلو وات اول با نرخ پله اول یعنی در 450 ریال ضرب کنیم که می شود 45000 ریال و صد کیلو وات دوم با نرخ پله دوم یعنی در 525 ضرب می کنیم که می شود52500 و مابقی 71.03 کیلو وات در نرخ پله سوم یعنی 1125 ضرب کنیم که می شود 79914 ریال. علاوه بر این مبلغ هزینه های دیگری همچون، عوارض برق، آبونمان، مالیات بر ارزش افزوده هم در قبض لحاظ می شود.
آبونمان در واقع همان حق اشتراک است و مبالغ دریافتی از آن صرف هزینه های تعمیر، نگهداری و بهسازی خطوط انتقال می شود. همان طور که می دانید مالیات بر ارزش افزوده برای سال 1396، نه درصد است. و در قبض برق به این صورت محاسبه می شود که مبلغ مصرف شده را (353124 ریال) با آبونمان جمع می کنند و آنگاه نه درصد آن را به دست می آورند. مقدار به دست آمده همان مالیات بر ارزش افزوده است که در قبض برق لحاظ می شود.

توجه: جدول محاسبه پلکانی که در بالا مشاهده کردید برای سال 1396 است، تعرفه های نوشته شده برای مصارف خانگی در تمام سطح کشور -بجز در برخی شهرهای کوچک و مناطق محروم- یکسان است.

محاسبه هزینه قبض برق برای کنتورهای سه زمانه

به کنتور های دیجیتالی جدید اصطلاحاً کنتور سه زمانه گفته می شود. به این خاطر که در این کنتور ها یک زمان سنج تعبیه شده است که مصرف برق را به تفکیک در سه بازه اوج بار، میان باری و کم باری محاسبه می کند. همان طور که می دانید ما در بحث مصرف برق سه اصطلاح اوج بار، میان باری و کم باری داریم. اوج بار یعنی ساعت هایی که بیشترین فشار روی شبکه برق کشور است و در این ساعت بیشتر مصرف کنندگان خانگی در حال استفاده از برق هستند. میان باری یعنی یک حالت نرمال، که نه در این بازه مصرف برق بالاست و نه خیلی پایین. کم باری هم زمانی ست که کمترین استفاده از برق صورت می گیرد، مثلاً ساعت ۱۱ شب به بعد که بیشتر مردم خواب هستند. این ساعت ها برای نیمه اول و نیمه دوم سال متفاوت هستند. در جدول زیر این بازه های زمانی را مشاهده می کنید.

همان طور که می بینید در پایین این قبض یک جدول دیگر هم وجود دارد که تنها دو سطر دارد. در سطر اول نوشته شده که:

به ازای میزان مصرف در اوج بار باید 450 ریال اضافه به ازای هر کیلو وات ساعت مصرفی در بازه اوج بار پرداخت کنید. و به ازای میزان مصرف در کم باری 225 ریال تخفیف به ازای هر کیلو وات ساعت مصرفی در بازه کم باری به شما تعلق می گیرد.

نکته: تعرفه برق مصرفی برای واحدهای تجاری حدوداً ۴ برابر واحدهای خانگی ست که جدول آن برای سال ۱۳۹۶ در پایین آمده است.